Sporządzanie aktów poświadczenia dziedziczenia

Akt poświadczenia dziedziczenia to dokument, który w sposób pozasądowy potwierdza nabycie prawa do spadku. Co ważne, akt poświadczenia dziedziczenia takie same skutki jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzenie nabycia spadku i może zostać sporządzony zarówno gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym jak i testamentowym. 

Protokół dziedziczenia

Jest to pierwszy etap sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia. Przed przystąpienie do tej czynności notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych. Czynność ta polega na określeniu spadkobierców, zapisobierców oraz ich udziałów w majątku. Przy tej czynności konieczna jest osobista obecność wszystkich osób wchodzących do grona spadkobierców zarówno ustawowych, jak i testamentowych. W tym przypadku nie jest możliwe sporządzenie go za pośrednictwem pełnomocników. Notariusz musi mieć pewność, że spadkobiercy są ze sobą zgodni – w przeciwnym razie konieczne jest przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie. 

Protokół dziedziczenia w szczególności musi zawierać:

• zgodne żądanie osób biorących udział w spisywaniu protokołu,
• oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi,
• oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów,
• oświadczenie, że nie zostało wydane już postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku, że postępowanie takowe się nie toczy oraz, że nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia,
• oświadczenia, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne oraz który spośród spadkobierców powołanych do spadku z ustawy odpowiada warunkom przewidzianym do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, a także czy w jego skład  wchodzi przedsiębiorstwo w spadku objęte zarządem sukcesyjnym,
• oświadczenia o obywatelstwie i miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy w chwili śmierci,
• oświadczenia, czy były wcześniej składane oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku lub zapisu windykacyjnego,
• wzmiankę o pouczeniu przez notariusza o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń,
• oświadczenie odbierane w toku czynności o tym, czy w skład spadku wchodzą własność lub wieczyste użytkowanie nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia – etap drugi

Po sporządzeniu protokołu dziedziczenia notariusz rejestruje go w Rejestrze Aktów Poświadczenia Dziedziczenia, a strony otrzymują wypis dokumentów. Tak sporządzona czynność ma wówczas moc prawomocnego postanowienie sądu.